De wilde narcis, ook wel Drentse Paosbloem genoemd, is een inheemse bollensoort, die oorspronkelijk in Drentse beekdalen te vinden was en daarna werd geïntroduceerd op Drentse boerenerven. Echter, in de loop der jaren is de soort zeldzaam geworden en actie is nodig om deze karakteristieke bloem te behouden. Landschapsbeheer Drenthe en de provincie Drenthe slaan de handen ineen en zijn het project Drentse Paosbloem gestart.
Het project richt onder andere op erf-eigenaren. Veel (boeren)erven zijn in de loop van de tijd veranderd naar een meer modern erf, worden heringericht en intensiever onderhouden en dit heeft negatieve consequenties voor de wilde narcis. De soort lijkt op de meest gekweekte variant van de narcis, de trompetnarcis en dat helpt uiteraard niet bij het behoud. Met het project willen de provincie Drenthe en Landschapsbeheer Drenthe de wilde narcis onder de aandacht brengen bij erfeigenaren, groeiplaatsen in stand houden en eigenaren en partners stimuleren de soort te herintroduceren op erven en in half natuurlijke hooilanden en beekdalen. Tot slot moet er een bollenbank worden opgericht waar wilde narcissen (tijdelijk) onderbracht worden.
De wilde narcis
De wilde narcis is een bolgewas en behoort tot de familie van de narcissen (Amaryllidaceae). Hij wordt zo’n 15 tot 30 cm hoog en bloeit in de maanden maart tot in april. De bloemen staan iets geknikt op de bloemsteel, de kroonbladen zijn lichtgeel van kleur en de trompetvormige bijkroon heeft een diepere gele kleur. Het belangrijkste verschil tussen de wilde narcis en de trompetnarcis is het formaat; de wilde narcis is kleiner, de bloeiperiode; de wilde narcis bloeit eerder en de kleur; de wilde narcis is duidelijk tweekleurig.
De wilde narcis is niet heel kritisch wat betreft zijn groeiplaats, maar kan niet tegen te vroeg maaien. Dan heeft de bloem namelijk geen kans om zaden te vormen en te verspreiden en worden er te weinig voedingsstoffen afgevoerd. Staat de wilde narcis bij u in de tuin? Zorg dat u gaat maaien als de bladeren van de plant geel kleuren en slap op de bodem liggen.
Twee regio’s
Het project richt zich op twee regio’s (waar deze soort nog relatief veel voorkomt): Ruinerwold en Schoonebeek. Het is de bedoeling om erfeigenaren in deze dorpen bewust te maken van de bijzondere bloemen op hun terrein en het juiste beheer toe te laten passen zodat de soort zich kan vermeerderen.
Bollenbank
Om te voorkomen dat de wilde narcis verdwijnt wordt door de provincie Drenthe en Landschapsbeheer Drenthe een bollenbank opgericht. Dit is een plek waar wilde narcissen (tijdelijk) worden geplant en vermeerderd. Wanneer u bollen hebt die vrijkomen tijdens het herinrichten van uw tuin, kunt u deze aanbieden bij de bollenbank. Dan wordt gekeken of de bollen op een andere plek kunnen worden geplaatst. Ook wanneer u de wilde narcis wilt opnemen in uw tuin, biedt de bollenbank mogelijkheden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen.
Wat kunt u doen?
Er zijn een aantal dingen die u kunt doen of moet laten om de wilde narcis te behouden.
- Vertel omwonenden over deze bijzondere soort; het kan voorkomen dat mensen niet weten dat ze een bijzondere narcis in hun tuin hebben staan;
- Let bij werkzaamheden in uw tuin op de wilde narcis (maai eromheen);
- Gaat u uw tuin in de nazomer/winter aanpassen, breng dan in kaart waar de narcissen groeien zodat u ze niet per ongeluk verwijdert;
- Plant geen andere struiken of bloemen naast de narcissen om te voorkomen dat ze in de verdrukking komen;
- Wilt u het tuindeel met de wilde narcissen maaien, doe dit dan wat later in het seizoen (medio juli, het liefst in augustus), zodat de narcissen de kans krijgen om zaad te vormen;
- Mocht het om de één of andere reden noodzakelijk zijn dat een deel van de tuin waar de wilde narcis groeit te bebouwen, te vergraven, neem dan in overweging om de bollen op te graven en deze te verplaatsen naar een andere locatie in de tuin.
Na de bloeiperiode zal de wilde narcis verwelken, maar als de bloem door een (wilde) bij is bevrucht, dan zal hij veranderen in een groene vrucht met zwarte zaden. Normaliter worden die zaden door mieren verspreid, maar u kunt dit ook zelf doen. Verspreid de zaden voor het maaien over uw gazon en voorkom dat de zaden verloren gaan, worden beschadigd of afgevoerd.
De Wilde Narcis in het nieuws
Het project Drentse Paosbloem is een aantal keren in het nieuws geweest.
Het project wordt mogelijk gemaakt door de financiële bijdragen van de provincie Drenthe en de Nationale Postcode Loterij.