
De provincie Drenthe is de thuisbasis voor een aantal dagvlindersoorten die hun leefgebied vinden op natte- en droge heide en op hoogveen(tjes). Onder deze groep heide- en veenvlinders worden onder andere het gentiaanblauwtje, de heivlinder, kommavlinder en het veenhooibeestje gerekend. Het zijn kwetsbare vlindersoorten die in de laatste decennia sterk achteruit zijn gegaan. Met het project Heide- en veenvlinders zet Landschapsbeheer Drenthe zet zich in om extra bescherming te bieden aan deze kwetsbare dagvlinders. Het project wordt gefinancierd door de provincie Drenthe.
Heide- en veenvlinders
Drenthe staat bekend om zijn natte- en droge heideterreinen, hoogveentjes en ook grotere hoogveengebieden zoals het Fochteloërveen en het Bargerveen. Ze vormen het leefgebied voor de in totaal negen soorten heide- en veenvlinders die op dit moment in Drenthe te vinden zijn. Het gaat om de volgende soorten: aardbeivlinder, gentiaanblauwtje, groentje, heideblauwtje, heivlinder, kommavlinder, veenbesblauwtje, veenbesparelmoervlinder en veenhooibeestje
Achteruitgang
In de afgelopen decennia zijn in Drenthe veel populaties van heide- en veenvlinders sterk achteruitgegaan of zelfs verdwenen. Versnippering van natuurgebieden, verdroging, verzuring en vermesting zijn oorzaken die in verband worden gebracht met deze achteruitgang. In de laatste jaren lijkt de invloed van klimaatverandering de vaak toch al kwetsbare populaties verder onder druk te zetten in de provincie. De kommavlinder en de heivlinder zijn bijvoorbeeld in 2020 op bekende vliegplaatsen niet of nauwelijks meer waargenomen. Drenthe heeft daarom een belangrijke taak om deze zeldzame soorten te behouden voor uitsterven. Er is daarom actie nodig om verdere achteruitgang van de heide- en veenvlinders tegen te gaan.

Hervatting project Heide- en veenvlinders
In 2021 heeft Landschapsbeheer Drenthe het project Heide- en veenvlinders hervat en is geïnvesteerd in het vormen van provinciale samenwerking en kennisuitwisseling tussen terreinbeheerders, onderzoekers en andere betrokken partijen. Hierbij zijn de Provincie Drenthe, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Het Drentse Landschap, Defensie, De Vlinderstichting, Vlinderwerkgroep Drenthe, particuliere terreineigenaren en vrijwilligersgroepen betrokken.
Vanuit het project is een tussenbalans opgesteld over de huidige verspreiding van de populaties heide- en veenvlinders. Aan verschillende terreinbeheerders en particuliere eigenaren is vervolgens advies gegeven over de natuurterreinen. Daarbij is ook financiering beschikbaar gesteld voor de uitvoering van kleinschalige beheermaatregelen ter verbetering van de habitatkwaliteit voor heide- en veenvlinders.

Vervolg 2022
De terreinbeherende organisaties hebben in 2021 kenbaar gemaakt ondersteuning te kunnen gebruiken bij de bescherming van de Drentse heide- en veenvlinders. Landschapsbeheer Drenthe start daarom in 2022 met het oprichten van zogenaamde ‘vliegende brigades’: een (groeiend) netwerk van enthousiaste vrijwilligers die terreinbeheerders hierbij ondersteunen. Werkzaamheden die de vrijwilligers kunnen uitvoeren, zijn:
- Tellen van vlinder
- Zoeken naar eitjes en/ of rupsen
- Determinatie van mieren
- Uitvoeren van kleinschalige beheermaatregelen
- Bijdragen aan (wetenschappelijk) onderzoek
Vliegende brigades
Wilt u bijdragen aan de bescherming van Drentse heide- en veenvlinders? Dan komt Landschapsbeheer Drenthe graag met u in contact! Om u aan te melden voor de vliegende brigades vult u het aanmeldformulier in op onze website of stuurt u een e-mail naar info@lbdrenthe.nl onder vermelding van ‘Vliegende brigades’. Klik hier voor het aanmeldformulier.
Meer informatie
Voor vragen over het project Heide- en veenvlinders van Landschapsbeheer Drenthe neemt u contact opnemen met projectleider Rosanne van ’t Slot-van Baalen via info@lbdrenthe.nl / 0592 316 616. Wilt u meer weten over de verschillende heide- en veenvlindersoorten? Daarvoor kunt u terecht op de website van De Vlinderstichting.