De Joodse begraafplaats in Veenhuizen was de afgelopen week het onderwerp van een grootschalig grondradaronderzoek van specialistisch bedrijf Medusa. Veenhuizen is één van de Koloniën van Weldadigheid met een uitzonderlijke geschiedenis, maar over de Joodse begraafplaats is er maar weinig bekend. Hier wil Landschapsbeheer Drenthe in samenwerking met de eigenaar, het Nederlands-Israëlisch Kerkgenootschap, verandering in brengen door uit te zoeken hoeveel graven er liggen.
De begraafplaats ligt ver buiten de bebouwde kom. Op het eerste gezicht lijkt het een klein bosje met een grafsteen, maar uit archiefonderzoek blijkt dat meerdere mensen hier hun laatste rustplaats hebben gevonden, waaronder ook kinderen. Anja Verbers, Landschapsbeheer Drenthe: “We willen met dit onderzoek in kaart brengen hoeveel mensen hier zijn begraven. Op basis hiervan kunnen we een plan maken voor het onderhoud van de begraafplaats en het meer onder de aandacht brengen.”
Grondradar
Met een grondradar zochten de medewerkers van het bedrijf Medusa naar afwijkingen in de bodem. Het vinden van veel onvolkomenheden bij elkaar kan duiden op boomwortels, maar ook op een graf. Op deze manier vormt het bedrijf een kaart van de ondergrond. Grondradaronderzoek is een manier om informatie te achterhalen zonder de grond te verstoren. Dit is belangrijk vanwege de eeuwige grafrust op een Joodse begraafplaats en de manier waarop Joden tegen de dood aankijken. De rust van de doden mag op geen enkele wijze worden verstoord.
Instandhouding
Met de meetresultaten maakt Landschapsbeheer Drenthe een herstel-, beheer- en educatieplan voor de begraafplaats waarbij ook aandacht is voor Joodse gebouwen in Veenhuizen, zoals de voormalige synagoge, de voormalige spinderij en het Derde Gesticht waar de Joodse wezen zaten. Daarnaast wordt er gekeken naar het verbeteren van de bereikbaarheid en vindbaarheid van de begraafplaats, met respect voor en behoud van de ingetogenheid van de plek. Hierna volgt de uitvoeringsfase, waarin werkzaamheden plaatsvinden en vrijwilligers worden geworven voor de duurzame instandhouding van de begraafplaats.
Het project is mogelijk dankzij financiële bijdragen van provincie Drenthe, gemeente Noordenveld, het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap en het Prins Bernhard Cultuurfonds, commissie Monumenten. Wil je meer weten? Kijk dan hier.
