Tussen 1818 en 1825 werden o.a. in Frederiksoord, Wilhelminaoord en Boschoord de armenkoloniën gesticht. Het was onderdeel van een ambitieus plan van Johannes van den Bosch om de armoede in ons land te bestrijden. Anno 2020 zijn de overblijfselen van de koloniën van groot belang voor de cultuurhistorie en heeft het gebied een rijk boombestand met prachtige, oude bomen. Om de veiligheid voor de omgeving te waarborgen heeft Stichting Maatschappij van Weldadigheid De Bomenwacht van Landschapsbeheer Drenthe en Bosgroep Noord-Oost Nederland opdracht gegeven om alle bomen en lanen digitaal in beeld te brengen en de vitaliteit en gebreken van de bomen te controleren. Op basis van de inventarisatie is een boomveiligheidsplan voor de onderzochte bomen ontwikkeld en worden in de periode van juli t/m november de benodigde uitvoeringswerkzaamheden door Timmermans Groenvoorziening uitgevoerd.
In de Drentse koloniën staan veel oude bomen. Met het vorderen van de leeftijd en het afnemen van de vitaliteit kunnen takken afbreken of bomen omvallen. Stichting Maatschappij van Weldadigheid wil ongelukken voorkomen en zorgt met het project voor een veilig boombestand. Allereerst is een analyse, uitgebreid (omgevings-) onderzoek en een risico-inventarisatie gedaan. De Bosgroep heeft dit gedaan voor de bomen in bos en natuur en De Bomenwacht van Landschapsbeheer Drenthe voor de bomen langs (on)verharde wegen en op de erven.
Projectleider en bomenexpert André Efftink vertelt: “Het is normaal dat bomen eens in de zoveel tijd onderzocht en gesnoeid worden. Schimmels, dode en gescheurde takken en holtes kunnen voor verminderde kwaliteit zorgen. Door de snoeiwerkzaamheden blijven de bomen langer veilig onderdeel van het landschap. Soms zijn bomen niet te redden, maar ook dan proberen we de ecologische waarden van de boom zolang als mogelijk te behouden”.
Omvangrijke klus met oog voor de natuur
Het project bij de Maatschappij van Weldadigheid kan met recht omvangrijk worden genoemd. Bijna alle 3600 onderzochte bomen hebben onderhoud nodig. Er wordt gesnoeid, een aantal bomen worden geveld en er worden bomen getopt. Dit betekent dat de kop wordt verwijderd en de stam blijft staan. De boom wordt veilig gesteld en de stam en de natuurlijke holtes blijven op deze manier beschikbaar voor bijvoorbeeld spechten of vleermuizen.
Daarnaast worden onder begeleiding van de Bosgroep enkele elementen bij Boschoord uitgedund. Het doel hiervan is om enerzijds minder vitale en bomen met gebreken te vellen om te zorgen voor veilige bossen en anderzijds om vitale, karakteristieke bomen meer ruimte geven. Om tijdens de werkzaamheden diersoorten te beschermen wordt een zogenoemde flora- en fauna toets opgesteld en er wordt gewerkt buiten het broedseizoen.
Martijn Jansen, projectleider namens de Bosgroep, geeft aan dat het een groot project betreft. “Ons onderdeel van de veiligheidscontrole betrof de landgoederen Boschoord en Fredriksoord-Wilhelminaoord. De beplanting langs bijna 34 kilometer aan wegen en paden is gecontroleerd. Daarbij zijn er meer dan duizend bomen met een hoge gevaarzetting, individueel gecontroleerd. De werkzaamheden lijken ingrijpend, maar het is van groot belang om ongelukken door bomen, of delen daarvan, ten allen tijde te voorkomen.”
Het hele project zal zo’n vijf maanden in beslag nemen en tijdens deze periode kunnen bezoekers enigszins hinder ondervinden. Jacob Kruijer, opzichter bij Stichting Maatschappij van Weldadigheid vertelt: “Met dit omvangrijke traject willen we de veiligheid garanderen voor de omwonenden en bezoekers in onze terreinen”. Het beheren van bomen is een continu proces, maar na het uitvoeren van de inventarisatie en het uitvoeren van de benodigde werkzaamheden, is er een basis gelegd voor een gestructureerd beheer van het totale bomenbestand van de Maatschappij van Weldadigheid.
