Landschapsbeheer Drenthe beheert en behoudt natuurterreintjes die vaak eigendom zijn van particulieren. Veel van deze terreintje bestaan uit natte heideterreinen of veentjes, verspreid over Drenthe. Het zijn kleine pareltjes met een hoge biodiversiteit, die een toevluchtsoord bieden aan onder andere amfibieën, libellen, heidevlinders, reeën, kleine zoogdieren en vogels. Ook komen er soms zeldzame flora in voor, zoals klokjesgentiaan, steenbreek, lavendelheide en kleine veenbes. De verdroging van de afgelopen jaren in combinatie met hun kleine schaal maakt deze terreinen erg kwetsbaar. In het project ‘Tegengaan verdroging kleine natuurterreintjes’ investeert Landschapsbeheer Drenthe extra in het tegengaan en voorkomen van verdroging.
De droge jaren in 2018, 2019 en 2020 hebben ervoor gezorgd dat veel van de terreintjes verbossen en/of vergrassen. Dit proces wordt versterkt door andere factoren zoals snelle afvoer van regenwater door sloten en het lagere grondwaterpeil. Hierdoor is de natuurkwaliteit van deze kwetsbare terreinen achteruit gegaan. Het jaarlijkse beheer dat tot nu toe werd uitgevoerd, gaat slechts gedeeltelijk de negatieve invloeden van de verdroging tegen. Door eenmalig een extra investering te doen in de terreinen kunnen we een aantal oorzaken van verdroging (opslag, greppels, waterpeil) beperken zodat het reguliere beheer van de terreinen op een duurzame manier voorgezet kan worden.
’t schietveld in Tynaarlo
Verschillende soorten maatregelen
In dit project zijn 29 locaties in Drenthe geselecteerd waar inmiddels maatregelen zijn genomen om verdere verdroging tegen te gaan. Op de terreinen is allereerst geïnventariseerd wat de aardkundige en bodemkundige situatie is. Dit varieert van uitblazingskommen in dekzandgebieden, laagtes in smeltwaterafzettingen, natte heideterreintjes in keileemgebieden tot (waarschijnlijke) pingoruïnes. De variatie aan type terreintjes vraagt ook om variatie in maatregelen, die recht doen aan een zo optimaal mogelijk en duurzaam effect. Vanwege de geïsoleerde ligging en beperkte grootte van de terreintjes kan een beperkt aantal maatregelen worden toegepast. Het gaat dan met name om ingrepen die versnelde waterafvoer en verdamping in het terrein zelf tegengaan. Deze maatregelen zijn bijvoorbeeld het dempen van watergangen, het plaatsen van stuwtjes, het verwijderen van opslag en het verlagen van het maaiveld door kleinschalig plaggen. Hier vindt u een overzicht van de toegepaste maatregelen en het beoogde effect.
Zuiderbos Boijl
Uitvoering
Landschapsbeheer Drenthe heeft een aantal ervaren terreinbeheerders die deze locaties beheren. Bij grote werkzaamheden worden aannemers ingeschakeld, maar bij het reguliere beheer en het toepassen van de verdrogingsmaatregelen zijn, naast de eigenaren ook vrijwilligers betrokken. Bij ruim de helft van de aangewezen terreinen wordt er ook door vrijwilligers gewerkt om de natuurkwaliteit in stand te houden. Met name bij het (kleinschalig) verwijderen van opslag spelen zij een belangrijke rol. Ook wordt er geregeld een combinatie gemaakt waarbij aannemers en vrijwilligers elkaar aanvullen in het beheer.
Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door de Drentse gemeenten, Provincie Drenthe en het Cultuurfonds.