In het centrum van Gieten, tegenover het oude hotel Braams en het voormalige Rabobankkantoor, staat een eeuwenoude knotlinde die het soms zwaar te verduren heeft. Om dit groene erfgoed te behouden, kreeg de linde onlangs letterlijk een steuntje in de rug en is het met een bijzondere verankering vastgezet in de bodem.
De linde werd naar schatting rond 1750 geplant op een kruising langs een historische handelsroute. Verstedelijking, verkeer en de aanleggen van kabels, leidingen, riolering hebben de boom geen goed gedaan. Met als gevolg: schade aan de wortels, bodemverdichting en verstoring van de groeiplaats. Een vruchtbare bodem voor de zwammen die de wortels aantastten en de stam van binnenuit uitholde. Om de boom te behouden en te voorkomen dat hij omvalt, is de linde door de jaren heen regelmatig gesnoeid en ingenomen tot een veilige hoogte. Mocht de stam breken dan kan hij geen schade geven aan het naastgelegen gebouw.
Natuurlijk aanpassingsvermogen
De oude knotlinde zelf beschikt ook over een knap staaltje aanpassingsvermogen: het vormt een soort luchtwortels, zogeheten adventiefwortels, die van vanuit de kroon door de aangetaste en uitgeholde stam naar beneden groeien. Om zo weer een nieuwe verbinding te maken met de bodem. Dit zijn wortels die zich niet zoals gebruikelijk onder de boom ontstaan, maar op snoeiwonden boven in de boom waar het donker en vochtig is. Uiteindelijk nemen de adventiefwortels deels de functie over van de oude stam. Ook al zijn er veel nieuwe wortels gevormd; ze zijn nu nog niet sterk genoeg om het gewicht van de boom te dragen. Ondertussen zet wel het rottingsproces in de stam door, waardoor het risico bestaat dat de boom omvalt. Om de kans van omvallen te minimaliseren is vorige maand een bijzondere maatregel getroffen.
Innovatieve maatregel
Met vier stalen steigerpijpen is een grondanker gemaakt. Twee buizen zijn via de bovenkant van de holle stam van de boom de grond ingeslagen en bovenaan met elkaar verbonden. Ook zijn er twee pijpen via een grote holle tak de grond ingegaan. Een bijzondere klus die door Brand Boomverzorging in een dag is uitgevoerd. André Efftink, boomspecialist van Landschapsbeheer Drenthe, licht toe: “De conditie van de boom is goed, maar zijn ‘botten’, [stam] kunnen hem niet meer dragen. Door deze maatregel komt er weer meer stabiliteit in de stam. Met de juiste zorg en ondersteuning kan deze eeuwenoude knotlinde hopelijk nog vele jaren blijven staan.” Daarnaast is de kroon zorgvuldig gesnoeid. “We willen niet te veel snoeien, want we willen juist dat de boom blijft groeien”, vertelt André. “Groei is een overlevingsstrategie voor lindes. Te vaak of drastisch snoeien werkt juist averechts.”
Het idee van een stalen ruggensteun is eerder op kleine schaal toegepast bij een aangereden linde, maar in Gieten is het voor het eerst op deze manier en omvang uitgevoerd.
(Foto’s door: Brand Boomverzorging)